άμεσα ότι «χάνουν» ήχους. Αντίθετα, αυτό που συνήθως τους προβληματίζει είναι κάτι πιο λεπτό: ακούνε τους ήχους, αλλά δεν μπορούν να καταλάβουν καθαρά τι λέγεται. Οι λέξεις φαίνονται «μουρμουριστές», οι φράσεις ασαφείς και η παρακολούθηση μιας συζήτησης κουραστική. Αν λοιπόν βρίσκεστε συχνά σε καταστάσεις όπου ακούτε τον ήχο, αλλά όχι το νόημα, είναι πιθανό να αντιμετωπίζετε κάποια μορφή βαρηκοΐας – ακόμα κι αν πιστεύετε ότι «ακούτε κανονικά». Γιατί συμβαίνει αυτό; Η βαρηκοΐα δεν εξελίσσεται πάντα με τον τρόπο που οι περισσότεροι φαντάζονται. Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ξαφνικά δεν ακούτε. Συχνά αρχίζει πιο ύπουλα: • Χάνονται οι υψηλές συχνότητες, • τα σύμφωνα γίνονται δυσδιάκριτα, • και η ομιλία χάνει την καθαρότητά της. Οι φωνές μπορεί να ακούγονται σαν να μιλούν «μέσα από νερό». Όσο πιο θορυβώδες είναι το περιβάλλον –όπως ταβέρνες, γάμοι, οικογενειακά τραπέζια– τόσο πιο δύσκολη γίνεται η κατανόηση. Τα πιο συνηθισμένα σημάδια Αν αναγνωρίζετε κάποιο από τα παρακάτω, τότε πιθανότατα δεν είναι απλώς «κούραση» ή «ο θόρυβος» – μπορεί να είναι βαρηκοΐα: • Καταλαβαίνετε καλύτερα όταν κοιτάτε τον συνομιλητή σας στο πρόσωπο. • Αυτό δείχνει πως βασίζεστε ασυνείδητα στη χειλεανάγνωση. • Ακούτε τον ήχο της τηλεόρασης, αλλά δυσκολεύεστε να καταλάβετε τους διαλόγους. • Συχνά ανεβάζετε την ένταση, αλλά το πρόβλημα παραμένει. • Σε τραπέζια και κοινωνικές εκδηλώσεις χάνετε κομμάτια της συζήτησης. • Δεν μπορείτε να παρακολουθήσετε όταν μιλούν πολλοί ταυτόχρονα. • Νιώθετε ότι οι άλλοι μιλούν γρήγορα ή «μουρμουρίζουν». • Στην πραγματικότητα, η ομιλία χάνει τα καθαρά της στοιχεία λόγω απώλειας συγκεκριμένων συχνοτήτων. • Νιώθετε συχνά πνευματική κόπωση μετά από συζητήσεις. • Η προσπάθεια κατανόησης καταναλώνει αυξημένη νοητική ενέργεια. Έχω βαρηκοΐα ή απώλεια ακοής; Είναι το ίδιο; Οι όροι «βαρηκοΐα» και «απώλεια ακοής» χρησιμοποιούνται συχνά ως συνώνυμα και ουσιαστικά αναφέρονται στην ίδια κατάσταση – μείωση της ακουστικής ικανότητας. Η βαρηκοΐα έχει διάφορους βαθμούς (ελαφρά, μέτρια, σοβαρή), και μπορεί να αφορά είτε τη δυσκολία να ακούμε ήχους, είτε –πολύ συχνότερα στις αρχικές φάσεις– τη δυσκολία να καταλαβαίνουμε καθαρά την ομιλία. Γιατί δεν πρέπει να το αγνοήσετε Η δυσκολία κατανόησης της ομιλίας είναι από τα πρώτα και πιο σημαντικά σημάδια ότι η ακοή χρειάζεται έλεγχο. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε: • απομόνωση και μειωμένη κοινωνική συμμετοχή, • άγχος και κούραση, • επιτάχυνση γνωστικής παρακμής, • μεγαλύτερη επιδείνωση της ακοής με τα χρόνια. Τι πρέπει να κάνετε Αν βιώνετε τα παραπάνω, η καλύτερη λύση είναι ένας ακοολογικός έλεγχος. Ένα απλό τεστ ακοής μπορεί να αποκαλύψει αν υπάρχει απώλεια συχνοτήτων και σε ποιο βαθμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χρήση σύγχρονων ακουστικών βοηθημάτων βοηθά όχι μόνο στην αύξηση της έντασης, αλλά –κυρίως– στη βελτίωση της καθαρότητας και κατανόησης της ομιλίας, ακόμα και στα πιο δύσκολα περιβάλλοντα.
